Тархмал шалтгаант чанар

Та ХУВЬ ТАВИЛАН-д итгэгч үү? Эсвэл ЗАЯА ТӨӨРӨГ-т итгэгч үү?

Ямар ялгаатай юм гэж үү?

Хувь тавилан гэдэг бол бүх юм урьдчилаад зурагдчихсан, болох ёстой зүйлс жамаараа л өрнөдөг гэх үзэл.

Харин заяа төөрөг гэдэг нь ирээдүйн юу ч шийдэгдээгүй, бүх юм бидний өөрсдийн гарт гэх үзэл.

Бидний дунд энэ хоёр үзлийн аль нэгэнд хатуу итгэдэг хүн хэр олон байдгийг мэдэхгүй юм. Гол төлөв тухайн мөч дэх эмоцоо дагаад аль алинд нь ханардаг гэж санагдана (Гутарсан үедээ "Тавилан юм даа" гэж санааширч, догдолсон үедээ "Хичээгээрэй заяа минь" гэж залбирна).

Харин Станфордын Их Сургуулийн профессор Роберт Саполски энэ хоёрын аль нь ч биш ГУРАВ ДАХЬ хувилбарын талаар онол дэвшүүлжээ.

ЭДИЙН ЗАСГИЙГ ЭНГИЙНЭЭР

Нэгэн арал дээр 100 хүн амьдардаг байжээ.

Тэднээс 10 нь төмс тарьж, тарьсан төмс нь 100 хүний хүнсний хэрэгцээг бүрэн хангадаг. Тиймээс ямартай ч тэд амьд явахад асуудалгүй.

Тэгвэл үлдсэн 90 хүн юу хийх вэ?

МӨХӨЛ ДҮҮРЭН ХҮНИЙ ТҮҮХ ー Оршил

Эхлэл

Нэгэн улсад хаан ба үйлчлэгч байж гэнэ ээ. Хаан үргэлж амттаны дээдийг иддэг бол үйлчлэгч тийм байсангүй. Идээ будаа элбэг дэлбэг үед үйлчлэгчид үлдэгдэл ч болов ноогдох авч хүнс ховордоод ирэхээр хаан бүгдийг ганцаараа идчихнэ. Тиймээс үйлчлэгч голж шилэх ч эрхгүй, юу олдсоноо идэхээс өөр арга байсангүй.

Гар утсан тархи - III бүлэг

Өмнөх - II бүлэг

III бүлэг ー Гар утас бидний хамгийн шинэ хар тамхи

Аль болох урт хугацаанд хүний анхаарлыг татъя гэвэл яах ёстой вэ? Хүний сэтгэлзүйн сул талыг ашиглахад л болно. Ахиухан шиг допамин шахаад өгчих.

Шон Паркер (Фэйсбүүкийн гүйцэтгэх захирал асан)

Гар утсан тархи - II бүлэг

Өмнөх - I бүлэг

II бүлэг ー Стресс, айдас, депресс бүгд өөрийн үүрэгтэй

Дэлхий дээр оршин байсан хугацааны 99.9%-д амьтдын хувьд стресс гэдэг нь айдсын 3 минут л байсан. Тэр 3 минут өнгөрөхөд нэг бол үхсэн байна, үгүй бол дайсан үхсэн байна. Тэгтэл хүн бид гэвэл? Яг адилхан стрессээр 30 жилийн зээл авч байна.

Роберт Саполски (Станфордын их сургуулийн невро дотоод шүүрэл судлал, хувьслын биологи судлалын профессор)

Нойр хулжаам хувьслын түүх - 4

Өмнөх: Нойр хулжаам хувьслын түүх - 3

Хувьслаар ген алдагдана

Ингэж Шпигельман нарын туршилтаар амьгүй биетүүд ч бас хувьсаж болдог нь тодорхой болов. Гэхдээ Шпигельман нарын харсан тэр хувьсах үзэгдэлд амьтад дээр өрнөдөг хувьслаас илэрхий ялгаатай нэг зүйл байсан. Юу гэвэл хувьслаар РНХ-ийн хэмжээ улам бүр богиносож, удмын мэдээлэл нь алдагдсан явдал юм.

Нойр хулжаам хувьслын түүх - 3

Өмнөх: Нойр хулжаам хувьслын түүх - 2

Эс, ДНХ зөвхөн амьтдад байдаг

Үнэндээ гал гэх мэт автокатализаас ялгарах амьд биетийн онцлогууд гэвэл зөвхөн хувьсах чадвараар тогтохгүй өөр ч бас зөндөө бий. Жишээ нь саяын асуулгад ч гарсан “⑤ Эстэй” гэх онцлог байна.

Нойр хулжаам хувьслын түүх - 2

Өмнөх: Нойр хулжаам хувьслын түүх

Амьтай ба амьгүй биет

Амьд биет, эсвэл амьтан гэж чухам юу болохыг ойлгохын тулд юуны өмнө амьтай ба амьгүй биетийг ялгаж заагладаг нөхцөл нь юу болох талаар тунгааж үзье. Арай өөрөөр хэлбэл эхлээд “амьд биетийн тодорхойлолт”-ыг гаргах гээд үзье.

Нойр хулжаам хувьслын түүх

Өмнөтгөл

Амьд биет гэж юу вэ?

Амьд биет хаанаас гарч ирээд, хаашаа зүглэн урагшилна вэ?

Амьд биетийн нэг болох бидний хүн төрөлхтөн чухам ямар учиртай оршихуй юм бэ?

Бусад амьтдаас юугаараа өөр юм бол?

Шударга ёсны донтолт

SNS дээрх элдэв хэрүүлийн сэдвүүд, олны танил хүмүүсийг балбах уралдаан, сүүлийн үед гэвэл коронагийн хямралаар тодорсон “сайн дурын энхийг сариулагчид”. Нийгмийг гүйлгэн харвал “Гарцаагүй миний зөв” гэх өвч хандлагаар бусдыг ширүүн дайрч доромжлох үг үйлдэл дан ялангуяа сүүлийн хэдэн жилд эрчимтэй дэлгэрч байх шиг. Өөрийгөө аанай л шударга ёсны ариун хамгаалагч мэтээр бодон автаж, өөр бодол саналыг яагаад ч ойлгож зөвшөөрч чадахгүйгээс болж тэвчишгүй мэдрэмж тээж орхидог “Шударга ёсны донтолт” гэх үзэгдэл. Тархи судлаачид үүнийг тархинд байгалиас суугдсан механизм, хүн л бол хэн бүхэн өртөх эрсдэлтэй өвчин хэмээж байна.

Гар утсан тархи - I бүлэг

Өмнөх: Гар утсан тархи - Оршил

I бүлэг ー Хүн төрөлхтөн гар утасгүйгээр түүх бүтээж ирсэн

Таны дөнгөж сая гүйлгээд өнгөрсөн зурагт 10,000 цэг дүрслэгдсэн байгаа. Эдгээр цэг нэг бүр нь 200,000 жилийн өмнө бидний төрөл зүйл зүүн Африкаас төрөн гарснаас хойших бүх үеийг 1, 1-ээр нь илэрхийлж буй юм. Цэгүүд бүгд нийлбэл хүн төрөлхтний түүх болно гэсэн үг. Бодоод үз дээ. Энэ хорвоо дээр, та бидний хувьд ижил дасал болсон машин, цахилгаан, крантны ус, телевиз бүхий энэ ертөнцөд амьдарч үзсэн нь хүн төрөлхтний хэдэн үе вэ?

・・・・・・・・ (8 цэг)

Компьютер болон гар утас, онгоц бүхий ертөнцөд амьдарч үзсэн нь?

・・・(3 цэг)

Смарфон, фэйсбүүк, интернэт байх нь мэдээжийн болсон ертөнцөөс өөр юм үзээгүй нь хэд вэ?

・(1 цэг)

"Гар утсан тархи" - номын оршил

Коронагаас улбаалаад ー Шинэ өмнөтгөл

Одоо таны гарт буй энэ ном хүний тархи дижитал нийгэмд тохироогүй тухай өгүүлэх болно. Тэгвэл өчигдрийн коронагийн аюулаас болж өнөөдөр гар утсаар гадаад ертөнцтэй холбогдон амь залгуулж буй бид энэ номыг одоо унших ёстой гэж үү?

Чухам тийм цаг үе учраас л унших ёстой гэж бичигч би бодож байна. Юуны өмнө эхнээс нь тайлбарлаж өгөхийг минь зөвшөөрнө үү.

Амьд явахын зорилго

Бид бүхэн юуны төлөө амьд явдаг юм бол? Эрт орой үхэх нь тодорхой байтал ихэнхдээ бид аль болох удаан амьдарчих гэж мөрөөснө. Гэвч, яагаад тэгтэл амьд явах гэдэг юм бол? Амьд явахын зорилго, амьдрахын утга учир, ямар нэг тиймэрхүү юм байдаг болов уу?

Эрх мэдэлд дагалдах нь

Бид бүхэн ердийн үед, хүнд чөлөөт хүсэл зориг байдаг, бүгд өөрийн хүсэл зоригоор аливааг үйлддэг гэж бодоцгоодог. Гэвч, үнэхээр тийм болов уу? гэх эргэлзээг судлаач Милграм дэвшүүлжээ. Энэ асуудлыг шинжлэхийн тулд Милграмын хийсэн туршилт буюу нийгмийн социологийн түүхэн дэхь магадгүй хамгийн алдартай туршилтыг энэ удаад сонирхуулъя. Кредит авахын төлөө их сургуулийн ерөнхий эрдмийн лекцүүдээс сэтгэл судлалыг сонгосон хүмүүс дунд лекцийн агуулгыг оргүй мартаж орхисон ч, яагаад ч юм зөвхөн энэ туршилтын тухай яриаг л санадаг гэх хүмүүс ч байх нь бий. За тэгэхээр туршилт руугаа оръё.

Тархи угаалт

Монголоор “тархи угаалт” гэх үг бол англи хэлний “brainwashing” гэх үгийн буулгалт. Харин “brainwashing” бол хятад хэлний “洗腦” гэх үгийн буулгалт байдаг. Энэ үг АНУ-ын CIA буюу тагнуулын төв газраас солонгосын хойгийн дайнд олзлогдсон америк цэргүүдийн үзэл бодлын өөрчлөлтийн талаарх судалгааны илтгэлд анхлан хэрэглэгдэж, түүний дараа сэтгүүлч Эдвард Хантер Хятадын коммунист нам (ХКН)-ын тархи угаах технологийн талаар ном бичсэнээр олонд дэлгэрсэн гэдэг.

Би дундажаас дээгүүр

 Нэг өдөр автобусанд суугаад явж байтал, нэгэн оюутан байрын охин хажууханд минь ирээд суулаа.

Хөөрхөн охин санагдсан тул утсаа оролдож байгаа дүр эсгэн нүднийхээ булангаар хулгайн нүд шидлэн шидлэн явтал, гэнэт нөгөө охин чинь ухасхийн суудлаасаа босоод ирлээ шүү.

10,000 жилийн даяан - Хазза

Өрөөсөн гартаа нум барьсан 10,000 жил.

Танзанид амьдрах Хазза (буюу Хаззабэ) омгийнхон тэгж л их байгаль дунд амьдарсаар ирж.

Шинэ Нобел - Өөрийгөө идэгч эсүүд

- Үнэн байж магадгүй ч, олж тогтооход туйлын хүндрэлтэй. Бүх насаа зориулаад ч үр дүнгүй дуусч мэднэ.

Тухайн үедээ тийн хэлэгдэж, судлаачид төдийлөн ойртон сонирхдоггүй байсан "Аутофаги" гэх механизмыг судалж эхэлсэн Токиогийн их сургуулийн дэд профессор Осүми. Түүний 30 шахам жилийн нөр хөдөлмөрийн үр дүн болж, тэрээр өнгөрсөн оны Нобелтоноор тодрон 2 тэрбум төгрөгөөр байлагдсан билээ.

Квалиа (7) - Дайвар үзэгдлийн парадокс

Өмнөх - Квалиа (6) - Идэвхгүй ухамсрын тайлбар

• Яагаад тархи квалиаг хүүрнэж чадна вэ?

Жишээ нь, физикчдын шинжлэх ухаанч байр суурийг үнэмшин Дайвар үзэгдлийн тайлбарыг баримтлаад, “Квалиа болон материйн хооронд ямар ч физик холбоо байдаггүй” гэж бодъё л доо.

Навч огтлогч

Номхон далай, Атлантын далай, тэгээд Хойд ба Өмнөд Америк тивийн уулзвар цэг "Панамын суваг". Энэхүү "4 замын уулзварын" хажуугаар халуун орны өтгөн ой нэлийнэ. Түүний уудам боловч өвч шигүү ширэнгэ дунд өчүүхнээс өчүүхэн шоргоолжнууд өөрөөсөө хэд дахин том навчийг толгой дээрээ өргөн, мөчир газар ялгалгүй хөндлөн гулд давхилдана.

Тэднийг "Навч огтлогч (Leaf-cutter)" гэдэг. Яг л нэрнийхээ дагуу модны "навчыг огтолж", үүр рүүгээ зөөж буй нь тэр.