Тархмал шалтгаант чанар

Та ХУВЬ ТАВИЛАН-д итгэгч үү? Эсвэл ЗАЯА ТӨӨРӨГ-т итгэгч үү?

Ямар ялгаатай юм гэж үү?

Хувь тавилан гэдэг бол бүх юм урьдчилаад зурагдчихсан, болох ёстой зүйлс жамаараа л өрнөдөг гэх үзэл.

Харин заяа төөрөг гэдэг нь ирээдүйн юу ч шийдэгдээгүй, бүх юм бидний өөрсдийн гарт гэх үзэл.

Бидний дунд энэ хоёр үзлийн аль нэгэнд хатуу итгэдэг хүн хэр олон байдгийг мэдэхгүй юм. Гол төлөв тухайн мөч дэх эмоцоо дагаад аль алинд нь ханардаг гэж санагдана (Гутарсан үедээ "Тавилан юм даа" гэж санааширч, догдолсон үедээ "Хичээгээрэй заяа минь" гэж залбирна).

Харин Станфордын Их Сургуулийн профессор Роберт Саполски энэ хоёрын аль нь ч биш ГУРАВ ДАХЬ хувилбарын талаар онол дэвшүүлжээ.

Democracy 3.0

Бичигч би үнэнийг хэлэхэд ардчилалд эргэлздэг нэгэн (гэхдээ үгүйсгэгч биш шүү). Ардчилал хэдийгээр улс төрийн тогтолцооны байж болох хувилбаруудын нэг мөн ч цаасан дээр бичигдсэн онол шигээ ажиллах тал дээр тун ч маруухан гэж санагддаг юм.

Хэл, соёл, бас бус...

"Орчуулга хийхэд монгол үг хүрэлцэхгүй байна шүү дээ" гэхээр хүмүүс ихэвчлэн ингэж хэлдэг:

- Яалаа гэж. Монгол хэл яндашгүй баян. Чиний монгол хэл л ядуу байна!

Тэгээд би боддог юм.

Ок, миний монгол хэл ядуу. Минийхээс баян монгол хэлтэй хүмүүс мэдээж байгаа. Магадгүй зарим хүний монгол хэл минийхээс ядуу ч байж болно. Хүн хүний монгол хэл өөр...

Байз, байз!

ХӨДӨЛМӨР ба ЗАЛХУУРАЛ

Залхууст бид дургүй. Юу ч гэж хэлдэг бай тэд бол арчаагүй заваан, мулгуу тэнэг, ичих нүүргүй шувтарсан, бусдыг мөлжин паразитлагч, нийгмийг доош чангаадаг олон муугийн үүр уурхай. Тэд жаахан л цөөрөхөд бид арай аятайхан амьдарна даа ч гэж санагдам.

Хүсэл шуналын капитализм - Шунал үржихийг л хүсдэг (4-р хэсэг)

Өмнөх хэсгийг ЭНДЭЭС унших

Аж үйлдвэрийн хувьсгалаар хүмүүс амьдралын утга учраа алдсан

ー Тэгвэл одоо өнөөгийн бага хүүний бодлого, зогсонги эдийн засгийн асуудлаас бага зэрэг холдож, түүхийг сөхөж харцгаая. Аж үйлдвэрийн хувьсгал бол өнөө цагтай шууд холбогдох орчин үеийн капиталист нийгэм бүрэлдэн гарч ирэх хүчин зүйл болсон эдийн засгийн түүхэн дэх эргэлтийн үе байсан. Аж үйлдвэрийн хувьсгал хүмүүсийн хүсэл мөрөөдөл, бодол сэтгэлгээ, капитализмын хэлбэр төрхийг хэрхэн өөрчилсөн гэж боддог вэ?

Хүсэл шуналын капитализм - Хүү бол сургаж болдоггүй эмнэг (3-р хэсэг)

Өмнөх хэсгийг ЭНДЭЭС унших

Хүү архитай төстэй

ー Дэлхийд өрнөж буй бага хүүний талаар, мөн эдийн засгийн өсөлтийн талаар ярилцлаа. Одоо тэгвэл хүүний мөн чанарын талаар асууя гэж бодож байна. Хүүний сайн тал, муу талын тухай бодлоо хуваалцахгүй юу. Таны бүтээлд хүүний үүслийн талаар бичсэн байсан шүү дээ?

Седлачек ー Хүү гэдэг үнэхээр гайхширмаар зүйл. Дэлхийн иргэншлийн аль ч хуучны бичээсүүдийг тайлж уншихад хүүний талаар хаа сайгүй гарч ирнэ. Библи, Веда (бярман шашны ариун судар), Коран (ислам шашны ариун судар), Аристотель… Яагаад ч юм хүү дандаа л сөргөөр бичигдсэн байдаг. Ихэнх шашин хүүг хориглодог. Философич Аристотель хүртэл хүү авах ёсгүй гэж бичсэн бий.

Хүсэл шуналын Капитализм - Өсөлтийн капитализм бол эндүүрэл (2-р хэсэг)

Өмнөх хэсгийг ЭНДЭЭС унших

Өсөлтийн капитализм бол эндүүрэл

ー Одоо ярилцлагынхаа үндсэн сэдэв болох эдийн засгийн өсөлт ба хүүний талаар асууя. Өнөө үед Япон болон EU тэргүүтэй олон оронд хасах хүүний бодлого хэрэгжиж байна. Энэ талаар Колумбын Их Сургуулийн профессор Жосеф Стиглицтэй ярилцахад сонирхолтой зүйл өгүүлсэн (ярилцлагыг ЭНДЭЭС унших). Өнөөгийн бага хүү бол төв банкууд, сангийн яамдын буруу бодлогын үр дүн бөгөөд эдийн засгийн зөв бодлого хэрэгжүүлбэл мөнгөний хүү 5% гэх мэт хэвийн түвшиндээ буцаж очих боломжтой.

Стиглиц профессорын энэ байр суурийг та юу гэж бодож байна вэ?

Хүсэл шуналын Капитализм - Ягшмал ойлголтуудаа анзаарах нь (1-р хэсэг)

Чехийн эдийн засагч Томаш Седлачекийн NHK телевизэд өгсөн ярилцлагаас.

Хүсэл шуналын Капитализм - Үл үзэгдэгч гар гэж байдаггүй

2001 оны Нобелийн шагналт эдийн засагч Жосеф Стиглицийн NHK телевизэд өгсөн ярилцлагаас.

Сонгууль, улстөрч үнэхээр хэрэгтэй юү?

Өчигдөрхөн дурлаад сүйд болоод байсан зүйлдээ маргааш ч бас дуртай байна гэсэн баталгаа байдаггүй. Бидний сэтгэл тухайн үеийнхээ эмоц хийгээд олны аясыг даган ханарахдаа даанч амархан. Тийм бол нэг мөр тэр мэт хувирамтгай барьцгүй ухамсар гээчийг орхиод, “далд ухамсар” эсвэл “дата” ашиглан ардчиллыг upgrade хийж болохгүй юу? Ийм нэгэн санаа сүүлийн үед олны анхаарлыг татаж байна. “Бодитоор хэрэгжиж чадвал сонгууль ч улстөрч ч хүртэл хэрэггүй болно” гэж тунхаглах Иеллийн Их Сургуулийн дэд профессор Нарита Юүсүкэтэй хийсэн, ардчиллын ирээдүйн тухай ярилцлагыг хүргэж байна.

Амьд явахын зорилго

Бид бүхэн юуны төлөө амьд явдаг юм бол? Эрт орой үхэх нь тодорхой байтал ихэнхдээ бид аль болох удаан амьдарчих гэж мөрөөснө. Гэвч, яагаад тэгтэл амьд явах гэдэг юм бол? Амьд явахын зорилго, амьдрахын утга учир, ямар нэг тиймэрхүү юм байдаг болов уу?

Эрх мэдэлд дагалдах нь

Бид бүхэн ердийн үед, хүнд чөлөөт хүсэл зориг байдаг, бүгд өөрийн хүсэл зоригоор аливааг үйлддэг гэж бодоцгоодог. Гэвч, үнэхээр тийм болов уу? гэх эргэлзээг судлаач Милграм дэвшүүлжээ. Энэ асуудлыг шинжлэхийн тулд Милграмын хийсэн туршилт буюу нийгмийн социологийн түүхэн дэхь магадгүй хамгийн алдартай туршилтыг энэ удаад сонирхуулъя. Кредит авахын төлөө их сургуулийн ерөнхий эрдмийн лекцүүдээс сэтгэл судлалыг сонгосон хүмүүс дунд лекцийн агуулгыг оргүй мартаж орхисон ч, яагаад ч юм зөвхөн энэ туршилтын тухай яриаг л санадаг гэх хүмүүс ч байх нь бий. За тэгэхээр туршилт руугаа оръё.

Тархи угаалт

Монголоор “тархи угаалт” гэх үг бол англи хэлний “brainwashing” гэх үгийн буулгалт. Харин “brainwashing” бол хятад хэлний “洗腦” гэх үгийн буулгалт байдаг. Энэ үг АНУ-ын CIA буюу тагнуулын төв газраас солонгосын хойгийн дайнд олзлогдсон америк цэргүүдийн үзэл бодлын өөрчлөлтийн талаарх судалгааны илтгэлд анхлан хэрэглэгдэж, түүний дараа сэтгүүлч Эдвард Хантер Хятадын коммунист нам (ХКН)-ын тархи угаах технологийн талаар ном бичсэнээр олонд дэлгэрсэн гэдэг.

Нүгэл улиг болох нь

Еврейчүүдийг хоморголон устгах Нацистын германы төлөвлөгөө буюу 6 сая хүнийг “зохьцуулах” маш үр дүнтэй нарийн систем бүтээж мөн түүнийгээ ажиллуулахад голлох үүрэгтэй оролцсон Адольф Эйхман гэгчийг 1960 онд Аргентинд нууцаар орогнож байхад нь Израйлын тагнуулын алба (буюу моссад) хууль бусаар хулгайлан зөөж Иерусалимд авчраад шүүхээр оруулан цаазалсан байдаг.

COVID-19

Вирусын нүдээр харах нь

...Би бол вирус. Хараахан нэр усгүй. Ухаан ороод хартал вирус болоод төрчхөж. Ажаад байхад вирус гэдэг нь бие даан амьдрах чадваргүй сул дорой эд бололтой юм. Тэр ч бүү хэл амьд биет үү, амьгүй бодис уу гэдэг нь ч ойлгомжгүй.

Basic income буюу дараагийн капитализм

Basic income буюу Суурь орлого гэж юу вэ?

10,000 жилийн даяан - Хазза

Өрөөсөн гартаа нум барьсан 10,000 жил.

Танзанид амьдрах Хазза (буюу Хаззабэ) омгийнхон тэгж л их байгаль дунд амьдарсаар ирж.

Төвөд

Урьд цагт Мао Зэдун “Хүнийг захирахад зуун цэрэг хэрэггүй, харин ганц дуу л байхад хангалттай” гэж хэлсэн гэдэг.

Хиймэл амьдрал (4р хэсэг)

Өмнөх - Хиймэл амьдрал (3р хэсэг)

Ингэхэд би тэднийг бие биесээ хууран мэхэлж, зальдаж паразитлан үржиж байгааг хараад “Оюун ухаантай болжээ” гэж бодсон юм биш. Хачирхалтай сигналаар харилцаж, секс хийж байхад нь ч оюун ухаантай юм байна гэж бодоогүй. Магад интернэтийн сүлжээгээр минь дамжаад бүх дэлхийгээр тархаж, хүн төрөлхитөнийг устгасан ч би тэднийг оюун ухаантайд тооцохгүй биз.

Бодит ертөнц

 -     Өөрийнхөө чадварыг массын 25%-с доогуур гэж боддог хүн гараа өргөнө үү?

Ингэж асуувал хэн ч гараа өргөхгүй.

-     Тэгвэл дундажаас дээгүүр гэж боддог хүн гараа өргөнө үү?

Ойролцоогоор 80% нь гараа өргөнө.